2024, çiftçinin kriz yılı oldu. Üreticilerin para kazanamadığı yılda tüketicilerin aldığı birçok besin eserinde yüksek oranlı artırımlar görüldü. Türkiye İstatistik Kurumu’nun bilgilerine nazaran ekimde taze meyve zerzevat eserlerinde fiyatlar aylık bazda yüzde 19.20 arttı. Böylelikle ekimde, aylık yüzde 20.8 artış görülen 2022 Nisan ayından sonra en yüksek meyve-sebze enflasyonu görüldü. Meyve-sebze kümesinde yıllık enflasyon da ekimde 25 puan artarak yüzde 57.58’e ulaştı. Aylık bazda yaklaşık 2.5 yılın tepesine çıkan, yıllık bazda yüzde 57’ye ulaşan meyve-sebze enflasyonunun öncü sesleri hal endekslerinde görülüyordu. Antalya’nın hal endekslerinde yaz başından bu yana meyve-sebze ölçü endeksinde sert düşüşler göze çarpıyordu.
ÇİFT HANELİ DÜŞÜŞLER
Sebzede ölçü endeksi yıllık bazda haziranda yüzde 7.8, temmuzda yüzde 34.1, ağustosta yüzde 73.2, eylülde yüzde 48.9, ekimde ise yüzde 31.4 azaldı. Meyve ölçü endeksi ise haziranda yüzde 2.1’lik hudutlu bir artış gösterdikten sonra temmuzda yüzde 8.7, ağustosta yüzde 34.9, eylülde yüzde 40.2, ekimde ise yüzde 10.9 düştü. Domatesin ölçü endeksi de haziran başından bu yana geriliyor. Bu devirde temmuzda yüzde 42.3, ağustosta yüzde 44.3, eylülde ise yüzde 47.3’lük yıllık düşüşler kaydedildi.
Üretici aksiyon yapıyor
Maliyetine dahi satamadığı eseri tarlada kalan çiftçiler, ülkenin dört bir yanında hareket yaparak seslerini duyurmaya çalışıyor. Tarlada fiyatı 2 liranın altına inen domates üreticileri, birçok hareketin merkezinde yer aldı. Yaz genelinde İzmir, Manisa ve Bursa üzere Türkiye’nin büyük kentlerinde domates üreticileri traktörlerle aksiyon yaptı. Emsal halde patates, biber, şeker pancarı üreticileri de yıl uzunluğu şov düzenledi.